The Comparison of the Designs in Safavid Nazem and Qajar Mihrabi Carpets
فرش به‌عنوان یک هنر ایرانی، جایگاه ویژه‌ای در بین هنرهای ایرانی و اسلامی دارد. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که طرح و نقشِ فرش از مسائل اصلی و مورد توجه هنرمند ایرانی بوده و این دست‌بافته صرفاً به منظور زیراندازی کاربردی بافته نشده و زیبایی و جلوۀ بصری نیز هم‌پای کارایی آن مورد توجه بوده است. در دوران مختلف، گرایش به استفاده از طرح‌ها و نقوش مختلف در فرش مرسوم بوده و به مرور بر غنای طرح و نقش فرش ایرانی افزوده شده است. دورۀ صفوی، دوره کمال و درخشش قالی‌بافی محسوب می‌شود که هنرمندان این دوره آثاری بی‌همتا از خود به‌جای گذاشته‌اند. یکی از این آثار پر‌مایه، قالی طرح ناظم است که به دست قالی‌بافان قشقائی پدید آمده است. چند سده بعد و در دورۀ قاجار به خاطر ارتباط ایران با کشور‌های اروپائی، تغییراتی در هنر ایرانی به ویژه قالی‌بافی پدید آمد و طرحِ محرابی یکی از این نمونه‌ها است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی ویژگی‌های طرح و نقش در نمونه قالی‌های ناظم و محرابی است و این پرسش مطرح است که قالی ناظم صفوی و قالی محرابی قاجار چه شباهت و تفاوتی به لحاظ نقوش دارند و کاربرد هر یک چیست؟ در این پژوهش، به تحلیل و مقایسه ساختار طرح در قالی‌های ناظم صفوی و محرابی قاجار، شناخت وجوه اشتراک و افتراق در دو قالی مذکور پرداخته شده است. شیوۀ گردآوری مطالب به صورت کتابخانه‌ای صورت گرفته و رویکرد آن به شیوۀ توصیفی - تحلیلی است. بر اساس نتایج پژوهش، مشخص شد که ساختارکلی طرح قالی‌های ناظم دوره صفوی، با قالی‌های محرابی شباهت زیادی دارد و تفاوت آن در تزئینات، ابعاد و کاربرد آن است. تطبیق و مقایسه طرح‌های ناظم و محرابی، نشان از تنوع بیشتر در طرح، فرم و نقوش تکمیلی متن فرش‌های محرابی قاجار دارد.
Carpet holds a special place among Iranian and Islamic arts as an Iranian art. Historical studies show that the design and role of the carpet are one of the main issues and concerns of the Iranian artist, and this handwoven carpet was not woven solely for the purpose of practical support, and the beauty and visual effect were also considered along with its efficiency. In different eras, the tendency to use different designs and motifs in carpets has been common, and over time, the richness of designs and patterns of Iranian carpets has been added. Carpet weaving was at its most perfect and brilliant during the Safavid period, and the artists who worked during this period have left behind their unique works. The Qashqai carpet weavers created the carpet designed by Nazem, which is a rich work. A few centuries later, during the Qajar period, due to Iran’s relationship with European countries, changes occurred in Iranian art, especially carpet weaving, and the Mihrabi design is one of these examples. The main purpose of this research is to investigate the characteristics of design and pattern in the samples of Nazem and Mihrabi carpets, and this question is raised, what are the similarities and differences between the Safavid Nazem carpet and the Qajar Mihrabi carpet in terms of motifs, and what is the use of each one? In this research, an analysis and comparison of the design structure of Nazem Safavid and Qajar Mihrabi carpets have been conducted, identifying commonalities and differences between the two mentioned carpets. The method of collecting materials is library-based and its approach is descriptive-analytical. Based on the results of the research, it was found that the overall design of Nazem carpets of the Safavid period is very similar to Mihrabi carpets, and the difference is in its decorations, dimensions and use. The design, form, and additional motifs of Qajar Mihrabi carpets are more diverse when compared to Nazem and Mihrabi designs.
© کلیه حقوق این وب سایت محفوظ می باشد . طراحی و پیاده سازی شده توسط : فرازنت ( پورتال آنلاین مدیریت و داوری مجله ) ویرایش 7.1